Het is bijna weer die tijd van de maand en je kan niet zeggen dat je er echt naar uit kijkt. De laatste tijd ervaar je meer ongemak tijdens je menstruatie, merk je dat je meer last hebt van stemmingswisselingen én heb je minder zin in seks. Klinkt dit bekend? Dan zou je te maken kunnen hebben met oestrogeendominantie. Gelukkig kan je hier zelf iets aan doen. Ontdek wat oestrogeendominantie is, wat de symptomen zijn en onze 5 tips om oestrogeendominantie tegen te gaan.
Wat is oestrogeendominantie?
De naam oestrogeendominantie zegt het al. Het is een hormonale disbalans in je lichaam waarbij je té veel oestrogeen hebt ten opzichte van progesteron. Mannen en vrouwen kunnen allebei te maken krijgen met oestrogeendominantie en het biedt waardevolle inzichten in onze lichamelijke gezondheid.
Maar wat is oestrogeen eigenlijk? Net zoals testosteron het mannelijke hormoon is, is oestrogeen het vrouwelijke hormoon. Ze beïnvloedt onze huid, de ontwikkeling van de vrouwelijke kenmerken - dit hormoon speelt dus ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van je borsten - en bereidt het lichaam voor op zwangerschap [1]. Je kan dus niet echt zonder.
Maar een goede balans van hormonen in je lichaam is erg belangrijk. De tegenhangster van oestrogeen is progesteron en samen spelen ze niet alleen een cruciale rol in de regulatie van je menstruatiecyclus, maar zijn ook belangrijk voor je vruchtbaarheid en je algehele gezondheid [2]. Wanneer oestrogeen de overhand neemt in je lichaam is dat zeer merkbaar.
De symptomen van oestrogeendominantie
Hormonen regelen zo veel in je lichaam dat er veel gevolgen kunnen zijn van oestrogeendominantie. Als je maar één symptoom lijkt te hebben hoef je je nog geen zorgen te maken, maar heb je er meerderen? Dan is het wel goed om je hormoonspiegel weer op peil te brengen.
Energy Bundel Meer dan 100.000 keer verkocht
Zeg dag tegen inkakkers. Met de Energy Bundel kan jij de wereld aan en is je middagdip verleden tijd. De meest krachtige ingrediënten uit de natuur zijn gebundeld in een dagelijkse samenstelling om jouw energieniveau op peil te houden.
Oestrogeendominantie en moeilijk kunnen afvallen
Een mogelijk symptoom van oestrogeendominantie is het moeilijk kunnen afvallen of zelf dat je ongewenst aankomt. Lukt het maar niet om op een gezonde manier af te vallen, ook al doe je alles goed? Dan zou oestrogeen weliswaar de boosdoener kunnen zijn [3].
Pijnlijk of onregelmatig menstrueren
Omdat oestrogeen met verschillende hormonen moet samenwerken zodat je menstrueert, is het geen verrassing dat een te veel aan oestrogeen je menstruatiecyclus kan beïnvloeden. Je cyclus kan onvoorspelbaar en pijnlijker worden, wat ook tot emotionele stress kan leiden [4].
Pijnlijke of gevoelige borsten
Je kan het ook in je borsten merken als je last hebt van oestrogeendominantie. Oestrogeen kan het borstweefsel gevoeliger maken waardoor je ongemak of pijn in je borsten kan ervaren net voor je menstruatie [5].
Verlaagd libido
Bij de vrouw is één van de grootste oorzaken van een verlaagd libido een hormonaal onbalans. Meestal krijg je juist door oestrogeen meer zin in seks, maar dat is alleen als alles goed in balans is. Bij disbalans daalt ook je libido [6].
Stemmingswisselingen
Ook onze stemming wordt mede door hormonen geregeld. Wanneer je hormoonniveaus dalen of stijgen, brengt dit een achtbaan aan emoties met zich mee. Zo kan oestrogeendominantie ook zorgen voor stemmingswisselingen [7].
Slaapproblemen
Oestrogeendominantie kan er soms voor zorgen dat je moeilijker in slaap valt en moeilijker door kan slapen omdat je hormonen uit balans zijn [8]. Hierdoor kan je overdag vermoeid raken wat de kwaliteit van je leven kan beïnvloeden. Je merkt pas echt hoe belangrijk een goede nachtrust is als je het niet meer krijgt.
Haaruitval
Er zijn veel factoren die kunnen bijdragen aan haaruitval, waaronder oestrogeendominantie. Oestrogeen speelt een rol in je haargroei en als je ineens te veel oestrogeen hebt, kan je haar dunner worden en soms ook uitvallen [9]. Is er iets waar onze hormonen geen invloed op hebben?
Is er een verband tussen oestrogeendominantie en je schildklier?
Zoals we al hebben gezien kan oestrogeendominantie bijna overal een invloed op hebben. Ook dus ook op je schildklier. Je schildklier zit aan de voorkant van je hals en speelt een cruciale rol in je stofwisseling en in tal van andere lichaamsfuncties. En ja, je schildklier produceert ook een hormoon: het schildklierhormoon.
Bij oestrogeendominantie wordt er meer van het eiwit thyroxine-bindend globuline, of terwijl TBG aangemaakt. Dit eiwit zorgt ervoor dat schildklierhormonen aan elkaar gebonden worden. Hoe meer schildklierhormonen verbonden zijn, hoe minder ze vrij door je lichaam kunnen bewegen en dus niet de cellen bereiken waar ze nodig zijn [10]. Je schildklier kan dus helemaal goed functioneren, het is gewoon dat oestrogeen roet in het eten gooit.
Dit werkt allemaal samen om de symptomen van oestrogeendominantie te verergeren. Als je schildklier niet zijn werk kan doen, kan je vermoeid raken en last krijgen van gewichtstoename. Zo zien we weer dat onze hormoonbalans heel gevoelig is voor verandering [11].
Zo kun je oestrogeendominantie verhelpen
Herken jij de symptomen van oestrogeendominantie bij jezelf? Zo laat je lichaam je dus weten dat er iets niet helemaal in orde is. Daar is gelukkig het een en ander zelf aan te doen. Ontdek onze 5 handige tips om je hormoonbalans weer op orde te krijgen.
Energy Bundel
Zeg dag tegen inkakkers. Met de Energy Bundel kan jij de wereld aan en is je middagdip verleden tijd. De meest krachtige ingrediënten uit de natuur zijn gebundeld in een dagelijkse samenstelling om jouw energieniveau op peil te houden.
Sharon A.
Orthomoleculair therapeut
Remko K.
Cardioloog en onderzoeker
1. Eet groenten, fruit en gezonde vetten
Wat je eet is wat je bent. Ok, dit klopt misschien niet helemaal, maar wat je je eet heeft wel invloed op wat je lichaam doet. Het eten van bepaalde voedingsstoffen kan het ideale begin zijn om je oestrogeenspiegel te verlagen. Door meer groenten, fruit en gezonde vetten te eten kan je je hormonen in balans brengen.
- <h4>Groenten:</h4> Vooral kruisbloemige groenten zoals broccoli, bloemkool, spruitjes en boerenkool kunnen oestrogeen verlagend effect hebben. De natuurlijke verbindingen in deze groenten zorgen er namelijk voor dat oestrogeen wordt omgezet naar een minder krachtige vorm. Ook bevatten ze veel vezels. Vezels kunnen zich binden aan oestrogeen waardoor het overtollige oestrogeen letterlijk de pot ingaat [12]. Misschien is een stamppot met boerenkool toch niet zo slecht.
- <h4>Fruit:</h4> Net als bij groenten, zitten er veel vezels in fruit. En een appeltje tussendoor is makkelijker dan even een kop broccoli eten. Daarbij zit fruit ook vol antioxidanten, vitamines en mineralen. Deze drie werken samen om je lever te ondersteunen bij het detoxificatieproces. En ja, je lever verwerkt dus ook een te veel aan oestrogeen [13].
- <h4>Gezonde vetten:</h4> Gezonde vetten krijg je het makkelijkst naar binnen door voedsel te eten wat rijk is aan omega 3 zoals vis, lijnzaad en walnoten. Het zijn vooral de vetzuren die goed werken tegen een te hoog oestrogeenniveau. Ze maken hormoonachtige stoffen aan die hormoonbalans helpen regelen. Deze vetten ondersteunen ook de lever [14].
2. Regelmatig bewegen
Er wordt niet voor niets aangeraden om dagelijks minstens 30 minuten te bewegen. Door regelmatig bewegen kan je niet alleen je humeur positief beïnvloeden maar het kan ook dat oh-zo-belangrijk orgaan, de lever stimuleren [15]. Als je goed eet en beweegt zal je lever blij worden en helpen de oestrogeendominantie tegen te werken.
Als je nog een reden zoekt om meer te bewegen, kan het ervoor zorgen dat er meer vetweefsel wordt afgebroken. Dit kan oestrogeendominantie tegengaan omdat vetweefsel bepaalde enzymen bevatten die androgenen hormonen kunnen omzetten in oestrogeen. Minder vet is dan ook minder oestrogeen [16].
3. Zorg voor voldoende slaap
Eerder zagen we dat oestrogeendominantie voor slaapproblemen kan zorgen. Het klinkt te simpel, slaapproblemen oplossen door genoeg te slapen. En toch kan goed en diep slapen bijdragen aan het verlagen van je oestrogeenspiegel.
Terwijl je slaapt, komt je lichaam in een staat van reparatie terecht. Een natuurlijke en diepe slaap ondersteunt het lichaam dus ook bij de regulatie van je hormonen. Zo kan slaap je helpen om een teveel aan oestrogeen tegen te gaan. Daarnaast kan goed slapen ook bijdragen aan het verminderen van cortisol, ook wel bekend als het stresshormoon [17]. Bij onze volgende tip ontdek je waarom het verminderen van stress zo belangrijk kan zijn.
4. Verminder stress
Het verminderen van stress lijkt veel van onze gezondheids problemen op te kunnen lossen. Dat komt omdat een teveel aan stresshormoon cortisol op bijna al onze lichamelijke functies een negatieve invloed kan hebben. Een van die invloeden is op onze hormonale balans.
Cortisol kan zorgen voor een disbalans tussen oestrogeen en progesteron door de productie van progesteron te onderdrukken. Hoe minder progesteron je lichaam aanmaakt, hoe meer oestrogeen de overhand krijgt [18]. Door je cortisolniveaus te verlagen kan je lichaam weer een natuurlijke hormoonbalans vinden.
Hoe je met stress om moet gaan ligt volledig bij jezelf. Probeer verschillende technieken uit om tot rust te komen en gun jezelf vooral de tijd.
5. Kan je oestrogeendominantie aanpakken met supplementen?
De strijd tegen oestrogeendominantie kan ondersteund worden door het nemen van supplementen. Naast een gezond dieet kan vitex agnus castus helpen een goed comfort te behouden voor- en tijdens de menstruatiecyclus*. Lekker voelen in je vel tijdens je mestruatie kan ook een stressverlagend effect hebben [19].
Het is belangrijk om goed te luisteren waar wat je lichaam nodig heeft en om je dagelijkse vitamine en supplementen daarop af te stemmen. En onthoud dat er geen één wondermiddel bestaat. Door een globale aanpak kan je het beste voor jezelf zorgen.
* Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toekenning
Referenties
[1] Hamilton, K., Hewitt, S. C., Arao, Y., & Korach, K. S. (2017). Estrogen Hormone Biology. In Current Topics in Developmental Biology (pp. 109–146). https://doi.org/10.1016/bs.ctdb.2016.12.005
[2] Del Río, J. P., Alliende, M. I., Molina, N., Serrano, F., Molina, S., & Vigil, P. (2018). Steroid hormones and their action in women’s brains: The importance of hormonal balance. Frontiers in Public Health, 6. https://doi.org/10.3389/fpubh.2018.00141
[3] Leeners, B., Geary, N., Tobler, P. N., & Asarian, L. (2017). Ovarian hormones and obesity. Human Reproduction Update, 23(3), 300–321. https://doi.org/10.1093/humupd/dmw045
[4] Patel, S., Homaei, A., Akondi, B. R., & Meher, B. R. (2018). Estrogen: The necessary evil for human health, and ways to tame it. Biomedicine & Pharmacotherapy, 102, 403–411. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2018.03.078
[5] Crandall, C. J. (2009). New-Onset breast tenderness after initiation of estrogen plus progestin therapy and breast cancer risk. Archives of Internal Medicine, 169(18), 1684. https://doi.org/10.1001/archinternmed.2009.303
[6] Professional, C. C. M. (n.d.). High estrogen. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22363-high-estrogen
[7] Payne, J. L. (2003). The role of estrogen in mood disorders in women. International Review of Psychiatry, 15(3), 280–290. https://doi.org/10.1080/0954026031000136893
[8] Baker, F. C., & Lee, K. A. (2018). Menstrual cycle effects on sleep. Sleep Medicine Clinics, 13(3), 283–294. https://doi.org/10.1016/j.jsmc.2018.04.002
[9] Hu, H., Zhang, S., Lei, X., Deng, Z., Guo, W., Qiu, Z., Liu, S., Wang, X., Zhang, H., & Duan, E. (2012). Estrogen Leads to Reversible Hair Cycle Retardation through Inducing Premature Catagen and Maintaining Telogen. PLOS ONE, 7(7), e40124. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0040124
[10] Santin, A. P., & Furlanetto, T. W. (2011). Role of estrogen in thyroid function and growth regulation. Journal of Thyroid Research, 2011, 1–7. https://doi.org/10.4061/2011/875125
[11] Ben‐Rafael, Z., Struass, J. F., Arendash‐Durand, B., Mastroianni, L., & Flickinger, G. L. (1987). Changes in thyroid function tests and sex hormone binding globulin associated with treatment by gonadotropin. Fertility and Sterility, 48(2), 318–320. https://doi.org/10.1016/s0015-0282(16)59363-7
[12] Brassica vegetable consumption shifts estrogen metabolism in healthy postmenopausal women. (2000, August 1). PubMed. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10952093/
[13] Olsen, A., Tjønneland, A., Thomsen, B. L., Loft, S., Stripp, C., Overvad, K., Møller, S., & Ølsen, J. H. (2003). Fruits and vegetables intake differentially affects estrogen receptor negative and positive breast cancer incidence rates. The Journal of Nutrition, 133(7), 2342–2347. https://doi.org/10.1093/jn/133.7.2342
[14] Saldeen, P., & Saldeen, T. (2004). Women and omega-3 fatty acids. Obstetrical & Gynecological Survey, 59(10), 722–730. https://doi.org/10.1097/01.ogx.0000140038.70473.96
[15] Yang, H. R., Tsujimoto, T., Kim, B., Uchida, F., Suzuki, H., Iizumi, S., Isobe, T., Sakae, T., Tanaka, K., & Shoda, J. (2021). Weight-loss-independent benefits of exercise on liver steatosis and stiffness in Japanese men with NAFLD. JHEP Reports, 3(3), 100253. https://doi.org/10.1016/j.jhepr.2021.100253
[16] Eagon, P. K., Porter, L. E., Francavilla, A., Dileo, A., & Van Thiel, D. H. (1985). Estrogen and androgen receptors in liver: Their role in liver disease and regeneration. Seminars in Liver Disease, 5(01), 59–69. https://doi.org/10.1055/s-2008-1041758
[17] Lo Martire, V., Caruso, D., Palagini, L., Zoccoli, G., & Bastianini, S. (2020). Stress & sleep: A relationship lasting a lifetime. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 117, 65–77. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2019.08.024
[18] Plechner, A. J. (2004). Cortisol abnormality as a cause of elevated estrogen and immune destabilization: insights for human medicine from a veterinary perspective. Medical Hypotheses, 62(4), 575–581. https://doi.org/10.1016/j.mehy.2003.12.005
[19] Cerqueira, R. O., Frey, B. N., Leclerc, E., & Brietzke, E. (2017). Vitex agnus castus for premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder: a systematic review. Archives of Women’s Mental Health, 20(6), 713–719. https://doi.org/10.1007/s00737-017-0791-0
Bovenstaande bronnen zijn geraadpleegd op 23 februari 2024.
Wist je dat je gemakkelijk zelf je stofwisseling kan versnellen? Ontdek hier hoe je dat doet met onze 8 tips!
Joy van Haelen
June 28, 2024
We hebben allemaal wel eens stress. Soms zelfs ongemerkt. Lees hier de meest voorkomende stress symptomen!
Joy van Haelen
May 22, 2024
Steeds meer mensen nemen een koud bad. Wat zijn nou de voor- en nadelen van een ijsbad? Lees alles wat je moet weten in deze blog.
Joy van Haelen
May 22, 2024