4 fases van de overgang: dit kan je verwachten

We hebben allemaal wel een bepaald beeld van de overgang. Opvliegers, stemmingswisselingen, slechte nachtrust… Noem maar op. Maar wist je dat de symptomen per fase verschillen? Daarom leggen wij je de 4 fases van de overgang uit. Natuurlijk hebben we ook nog wat handige tips om de overgangsklachten te verlichten.

Wat gebeurt er met je lijf tijdens de overgang?

Laten we eerst even beginnen bij de basis. Want wat gebeurt er nou eigenlijk met je lichaam als je in de overgang zit?

De overgang is de periode waarin je 12 maanden achter elkaar geen menstruatie meer hebt. Op dat moment ga je dus ook van je vruchtbare naar je onvruchtbare periode.

En daar zijn je hormonen verantwoordelijk voor. Om preciezer te zijn: je lichaam maakt minder oestrogeen en progesteron aan. Daardoor moeten de hormonen in je lijf een nieuw evenwicht zoeken. De periode waarin dat gebeurt noem je dus de overgang.

Meestal gebeurt dat tussen je 45^ste en je 55^ste, maar dat verschilt een beetje per persoon. Gemiddeld duurt dit allemaal zo’n 7 tot 10 jaar. En dat gebeurt dus in vier fases.

Het verschil tussen de overgang en menopauze

Veel mensen denken dat de overgang en de menopauze hetzelfde zijn. Maar dat klopt niet helemaal. De overgang is dus die hele periode dat je lichaam op zoek is naar een nieuwe hormoonbalans. En de menopauze is eigenlijk gewoon een luxe woord voor je laatste menstruatie.

Die twee hebben natuurlijk wel veel met elkaar te maken. De verschillende fases van de overgang verdelen we dan ook op basis van of ze vóór of na de menopauze zijn.

De 4 fases van de overgang

1. Premenopauze: je hormonen beginnen te veranderen. Dit hoef je niet per se te merken.

2. Perimenopauze: je menstruaties worden onregelmatig en je krijgt last van overgangsklachten.

3. Menopauze: moment van je allerlaatste menstruatie. 

4. Postmenopauze: je hebt al een jaar geen menstruatie gehad. Overgangsklachten kunnen afnemen.

We gaan even per fase na hoe je deze het beste kan herkennen. Ook leggen we je de meest voorkomende overgangsklachten per periode uit.

Premenopauze

Dit is dus de periode waarin het allemaal begint: de premenopauze. Je hormonen veranderen nu langzaam. Dat betekent niet dat je in deze fase gelijk last krijgt van allemaal overgangsklachten. Sterker nog: het kan heel goed zijn dat je er niks van merkt.

Perimenopauze

De fase waarin je wél wat gaat merken, is als je in de perimenopauze komt. Je menstruatie wordt dan namelijk onregelmatiger. Dit is ook het moment dat die welbekende overgangsklachten beginnen.

Je kan bijvoorbeeld last krijgen van opvliegers, laag libido, stemmingswisselingen, hersenmist en gewichtstoename.

De symptomen van de perimenopauze zijn te vergelijken met de klachten die je hebt tijdens een burn-out. Die dingen worden dan ook nog wel eens door elkaar gehaald. Er zit natuurlijk wel een groot verschil tussen de oorzaak van de twee.

Menopauze

De derde fase is de menopauze. Eigenlijk duurt deze maar een paar dagen. Namelijk de dagen waarop je voor de laatste keer ongesteld bent. Het lastige is: pas als je een jaar geen menstruatie meer hebt gehad, weet je dat het je laatste was. Je weet dus altijd pas achteraf wanneer je in deze fase zat.

Postmenopauze

Na je laatste menstruatie kom je in de postmenopauze terecht. Het is niet zo dat alle klachten dan ook gelijk weg zijn. Die houden vaak nog zo’n 2 tot 5 jaar aan.

Opvliegers en stemmingswisselingen horen dus ook bij deze fase van de overgang. Gelukkig nemen deze problemen wel rustig aan af. Je lichaam begint namelijk steeds meer terug in balans te komen.

‍

5 tips tegen overgangsklachten

Nu heb je een idee van de mogelijke dingen waar je last van krijgt tijdens de verschillende fases van de overgang. Maar een misschien nog wel belangrijkere vraag: kan je hier iets tegen doen?

Gelukkig zijn er wel een aantal manieren om je overgangsklachten wat te verminderen.

1. Pas je dieet aan

Een gezond en gevarieerd dieet is sowieso belangrijk. Dat weten we allemaal wel. Maar tijdens de overgang heeft het nog nét even wat meer prioriteit.

Op je voeding letten en gezond eten kan namelijk helpen tegen overgangsklachten [1]. Daarvoor is het belangrijk dat je alle nodige voedingsstoffen binnenkrijgt.

Maak eiwitten, koolhydraten én vetten onderdeel van je dieet. Zorg er ook voor dat je de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit binnenkrijgt. Verder is op je voeding letten prima, maar is een te streng dieet misschien niet helemaal wat je lichaam op dit moment nodig heeft.

2. Zorg voor een goede nachtrust

Slecht slapen tijdens de overgang. Helaas is dat een veelvoorkomend probleem. Dat komt vooral door die vervelende opvliegers en slechtere stemming. En dat terwijl de nodige uurtjes slaap juist in deze periode van je leven zo belangrijk zijn! [2]

Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kan doen om je nachtrust te verbeteren. Dat begint natuurlijk met op tijd naar bed gaan. We willen je ook vooral als tip meegeven om te proberen een vast slaapritme te krijgen. Rond dezelfde tijd je bed in gaan en weer opstaan dus.

Andere dingen die je slaap tijdens de overgang kunnen verbeteren zijn een lage slaapkamertemperatuur en ontspanning in de avond. Ook kan het verstandig zijn om niet meer te eten voor je naar bed gaat. Dat kan namelijk je oh zo belangrijke nachtrust verstoren. 

‍

3. Hou je lichaam koel

We hebben het er nou al meerdere keren over gehad: opvliegers. Dat is dan ook één van de meest voorkomende overgangsklachten. De beste tip die we je hiervoor kunnen geven is om je lichaam koel te houden.

Zet de thermostaat in huis niet te hoog, zeker op het moment dat je gaat slapen [3]. Kleed je in losse, gelaagde kleding die je snel uit kan trekken als je een opvlieger krijgt. Wat dat betreft is een vest bijvoorbeeld makkelijker uit te trekken dan een trui.

En als je het helemaal goed wil doen: hou een draagbare ventilator of een waaier bij de hand. Zo maak je eenvoudig korte metten met opvliegers.

4. Ga stress tegen

We hebben allemaal wel eens stress. Dat hoort nou eenmaal bij onze drukke levens. Maar als je een hoop stress hebt is dat niet goed voor je. Zeker niet wanneer je hormonen ook nog eens uit balans zijn. Dan worden de klachten alleen maar erger [4].

Daarom is het ook zo belangrijk om regelmatig even goed te ontstressen. Dat kan je op heel veel verschillende manieren doen. Voor ieder wat wils dus.

Of je er nu voor kiest om met een lekkere kop thee op de bank te kruipen of juist even een blokje om te gaan. Dat maakt allemaal niet uit. Het gaat erom dat je jezelf dagelijks een ontspanmomentje geeft. Plan dit moment vooral van tevoren in, dan hou je je er ook beter aan!

‍

5. Beweeg voldoende

Als je last hebt van klachten denk je er misschien helemaal niet aan om te gaan bewegen. Maar dat zou je dus wel moeten doen.

Genoeg bewegen is sowieso belangrijk voor je gezondheid. Maar het kan ook nog eens je overgangsklachten verlichten [5]. Daarvoor hoef je je trouwens écht niet helemaal uit te sloven in de sportschool.

Ook lichtere vormen van lichaamsbeweging kunnen namelijk je overgangskwaaltjes verminderen. Het belangrijkste is dat je in ieder geval iets doet. Een stukje wandelen of rondje fietsen is dus ook helemaal prima.

Wat je dus moet weten over de overgang

Tijdens de overgang verandert er ontzettend veel in je lijf. Dat kost een hoop energie en zal je ook wel eens de nodige frustraties opleveren.

Het belangrijkste is dat je weet wat je van de verschillende fases van de overgang kan verwachten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan én kan je dingen doen om klachten te verminderen. De informatie uit deze blog kan je daarbij helpen.

‍